anadolu selçuklu sultanları – seçme


süleyman şah

anadolu Selçuklu devletinin kurucusu büyük Selçuklu devletinin seçkin kumandanlarındandır. döneminde çin devletinin Türklere vakti zamanında uyguladığı zayıflatma politikasını bizans üzerinde uygulayarak bizansı iç karışıklıklara sürükleyip vergiye bağlatmıştır. batıdaki bizans tehdidini kaldırdıktan sonra devlet sınırlarını güney ve doğu istikametinde genişletmiştir. fakat bu genişleme hareketi halen varlığını devam ettirmekte olan büyük Selçuklu devleti tarafından ayn salem savaşı ile geçici olarak durdurulmuş kendisi ise savaş alanında öldürülmüştür.

1. rükneddin mesut

tahtına oturabilmesi danişment oğulları sayesinde olduğu için uzun bir süre etki gösterememiş ancak danişment oğullarının beyinin ölümü üzerine onların hâkimiyetinden kurtulabilmiştir. akabinde ilk başarısı bizans devletine karşı olmuş, elde edilen bu zafer neticesinde anadolu’da bulunan bazı beylikler doğrudan devletinin bünyesine katılmışlardır. bizans yenilgisi karşısında endişeye kapılan batı memleketleri iki kol halinde büyük bir haçlı ordusunu taarruza gönderdiyseler dahi sonuç aynı şekilde hezimet olmuş kumandanları kaçmış ve haçlı orduları özellikle frenk askerleri sahipsiz bırakılmıştır. sahipsiz ve savunmasız durumda kalan haçlılar(frenk askerleri) savaşmak için geldikleri Türklerin şefkat ve merhametini görmüş ve hiçbir baskı altından kalmadan Müslümanlığa geçiş yapmışlardır. bu büyük hezimet sonradan batı dünyasında bir utanç vesilesi İslam âleminde ise bir şahlanış olmuştur.

2. kılıç arslan

elde ettiği en büyük başarı sayı ve teçhizat bakımından üstün olan bizans ordusunu miryokefalon kalesi yakınlarında bulunan sarp geçitlerde karşılayarak (miryokefalon savaşı) parçalara ayırmış turan taktiği ‘ne benzer bir sistem uygulayarak onları yenilgiye uğratmayı başarmıştır.

1. gıyaseddin keyhüsrev

döneminde saltanat mücadelelerine neden olan bölgesel yönetimleri kaldırarak merkezi bir yönetim şekli getirmiştir. diğer taht varisleri artık sadece bulundukları bölgelerde vali olarak atanabileceklerdi. bu dönemde bizans ve batı arasındaki siyasi ve mezhepsel manadaki çekişmeler sonucu haçlı orduları bizans tahtına el koymuşlardır. hanedan mensupları ise iznik ve trabzon bölgesinde varlıklarını devam ettirmek zorunda kalmışlardır.

1. alaeddin keykubat

ilmi açıdan iyi yetiştirilmiş bir padişahtır bu anlamda sultanların aynı zamanda dünyevi ve uhrevi anlamda âlim olarak yetiştirilmesinde öncü olmuştur. döneminde trabzon rum imparatorluğunun ve ermenilerin taşkınlıklarına karşı önlemler almıştır. ermenilere karşı alanyayı zaptetmiştir. (kendisi alanya fatihi olarak adlandırılmıştır. alanya şehrinin ismi ise onun adından gelmektedir.) yaklaşan moğol tehlikesine karşılık önlemler almaya ve komşularıyla iyi geçinmeye çabalasa da bu çabaları yetersiz kalmıştır. özellikle moğol hakanı cengiz han’ın kışkırtmaları sonucu harezmşahlılar’la iyice gerilen ilişkiler ahlat kalesi meselesi ile kopmuş ve savaş kaçınılmaz olmuştur. (yassı çemen savaşı)

2. gıyaseddin keyhüsrev

babası alaeddin keykubat gibi deneyimli olmayan gıyaseddin keyhüsrev’in devrinde anadolu Selçukluları hükümdarlarının tecrübesizliğinin eseri ve bunun kaçınılmaz bir sonucu olarak  zayıflama ve bölünme sürecine girmişlerdir.  moğol istilaları sonucu asyada bulunan göçebe Türk toplumları anadolu’ya göçmüşler ve  anadolu’da bulunan anadolu Selçuklu devleti’ne bağlı yerleşik Türkler ile dinsel ve mezhepsel anlamda uyuşmazlık ve çatışma içerisine girmişlerdir. tecrübesiz sultanın veziri tarafından yanlış yönlendirilmesi neticesinde göçebe olarak gelmiş Türk toplulukları dışlanmışlardır. bunun doğal sonucu olarak dışlanan bu göçebe Türkmenler batınilik hareketine mensup baba ilyas ve baba ishak etrafında toplanarak isyan hareketi başlatmışlardır. tarihe babai ayaklanması olarak geçen ancak çok zor ve kanlı olarak bastırılabilen bu ayaklanma ile anadolu Selçukluları zayıflamış ve çöküş sürecine girmişlerdir. bu zafiyeti fırsat bilen moğollar ise kösedağ savaşı ile anadolu Selçuklu devleti’nin varlığına tümden son vermişlerdir.


  4 Ağustos 2023  |


içerik yazarı:   admin (yazar profili)

içerik yayın tarihi:   5 Aralık 2021


bu içerik ilgini çekti mi?

1 / 0

hayır mı? öyleyse belki de ilgini cezbedecek o özel içerik bunlardan biridir:

(unutma! gönlümüzden geçen yalnızca bakıp geçen bir seyyah olman değildir. durup nihayete eren bir dost olmandır. ki işte bu vesile ile aramıza katılman dolayısıyla değerli üyeliğin bizleri ziyadesiyle memnun edecektir.
Bir yanıt yazın0

e-posta adresiniz yayımlanmayacak. gerekli alanlar * ile işaretlenmiştir.